18 februari 2020

Leven op 1,5 graad Celsius

door Jelle Henneman

In Parijs heeft de wereld afgesproken om de klimaatopwarming tegen 2050 niet verder dan 1,5 graad Celsius te laten stijgen. Dat is ambitieus, als je bekijkt hoeveel CO2 wij allemaal dan minder mogen uitstoten. Een aanzet.

Kinderloos en arm blijven. Dat is volgens onderzoek een geweldig efficiënte manier om je persoonlijke CO2-uitstoot te beperken. Rijke mensen stoten drastisch meer uit dan de modale burger, in een vruchteloze poging om hun fortuin te spenderen. Wil dat zeggen dat jij en ik dan wel armeluizen zijn, maar tenminste klimaatneutraal? Helaas, de vergelijking geldt ook internationaal. De gemiddelde koolstof-afdruk van een Belg zit op 10 ton CO2 per jaar, die van een Indiër op 2. Geen kinderen dan maar? Om de menselijke C02-uitstoot dan maar bij de wortel aan te pakken? Dat wordt erg eenzaam, want ook huisdieren zijn uiteraard not done. Daarom: drie domeinen waarin je jouw uitstoot wel degelijk naar beneden krijgt, mét een mooi gezin én heel veel geld (al moet je daar wel zelf voor zorgen).

MOBILITEIT

Jammer voor wie het allemaal aan de industrie wilde overlaten, maar een onderzoek van de Finse Aalto-universiteit heeft aangetoond dat ons persoonlijk gedrag wel degelijk veel uitmaakt, als we de klimaatopwarming onder de 1,5 graad Celsius willen houden. Die zogenaamde 1,5°-levensstijl komt neer op een uitstoot per persoon van 3 ton in 2030, 2 ton in 2040 en minder dan 1 ton in 2050. Zeker voor dat laatste hopen wij met jou mee dat de technologie nog oplossingen zal formuleren, want anders belooft het jaar 2050 weinig uitspattingen. Of geen. Het voordeel van de studie is vooral dat het in kaart brengt welke levenswijzen de grootste reductie opbrengen.

Mobiliteit staat met stip op 1. Niets schroeft je uitstoot zoveel terug als je brandstofwagen thuislaten en overstappen op openbaar vervoer. Hem inruilen voor een elektrische of zelfs een hybride wagen gaat ook een heel eind mee (als die bij het schroot mag toch, zo’n wagen bouwen stoot ook heel wat CO2 uit). Opvallend: minder vliegen weegt ook flink door, maar een stuk minder dan autorijden. Behalve als je op gezinsvakantie gaat naar Thailand, natuurlijk. Dan ben je 3 ton per persoon kwijt – dat is je jaarbudget! Nog opvallender: omdat meer thuiswerken maar voor een beperkt aantal werknemers mogelijk is, sluit die maatregel het efficiëntielijstje. Met dat argument kan je dus niet meer naar je baas.

VOEDING

Veganisten redden het klimaat, dat moet gezegd. Met de vegetariërs recht achter hen. Vee boert en laat winden, en herkauwt bovendien twee derde van àl de groenten die ’s werelds landbouwers telen (!). Da’s veel CO2. Dat wil ook zeggen dat zuivel vervangen door plantaardige alternatieven als haver of soja een stuk in de richting gaat. En ben je echt verknocht aan vlees (wij begrijpen dat), dan is een kip of zelfs een varken een stuk CO2-zuiniger dan dat stuk lekkere steak van een rund. Er zijn ook compromissen mogelijk: een jaar lang 1 dag in de week vegetarisch eten, spaart je al  de CO2-uitstoot van bijna 2000 kilometer autorijden uit. Maar sowieso staat ons eetpatroon voor een revolutie. Wat zuiniger zijn en minder voedsel de vuilbak in gooien, brengt je volgens de cijfers niet ver. Groentjes eten!

WONEN

Omarm de luxe! Kleiner gaan wonen, korter douchen of de thermostaat lager draaien levert je wel wat CO2 op, maar bijlange na niet zoveel als je verbruik overschakelen op hernieuwbare energiebronnen. En dan vooral je verwarming, met een warmtepomp. Of je elektriciteit op zonne- of windenergie. Dat kan met zonnepanelen, maar ook met de keuze voor een groene energieleverancier. Let in dat laatste geval wel op voor greenwashing. Heel wat zogezegd groene leveranciers leveren je kernenergie, die ze via de Europese emissiehandel vergroenen. Op elke IJslandse energiefactuur staat dat hun stroom afkomstig kan zijn van kerncentrales, hoewel dat land er geen enkele heeft. Een gevolg van de emissiehandel, waar Europese kernenergie wordt ‘geruild’ met onder meer hernieuwbaar opgewekte IJslandse stroom.

Ook je huis isoleren is uiteraard een no-brainer. En opvallend: een kamer van je huis verhuren voor de helft van het jaar betekent eveneens een fikse CO2-reductie van je persoonlijke uitstoot. Je elektrische toestellen vervangen door meer energiezuinige machines maakt dan weer niet zoveel uit – al voel je dat natuurlijk wel in je portemonnee.